δοκιμολογία

Συστηματική και πολύπλευρη μελέτη των εξετάσεων και γενικά των εκπαιδευτικών δοκιμασιών. Ο όρος δ. άρχισε να χρησιμοποιείται σχετικά πρόσφατα και περιορίζεται ακόμα σε τεχνικούς τομείς και ειδικά στον τομέα της πειραματικής παιδαγωγικής. Τον εισήγαγε ο Γάλλος ψυχολόγος Πιερόν, o οποίος τον δημιούργησε από την ελληνική λέξη δοκιμή (docimologie). Η δ. θέτει στόχο τη μελέτη των διαφόρων παραγόντων της πολυσύνθετης εργασίας, αναγνώρισης και αξιολόγησης που συνιστά κάθε εξέταση, με οποιονδήποτε τρόπο και αν γίνεται. Η συστηματική μελέτη αυτής της εργασίας αποβλέπει στην ανάλυση των στοιχείων, τόσο από ψυχολογική άποψη όσο και από άποψη της πρακτικής λειτουργίας που επιτελούν μέσα στον μηχανισμό της αξιολογικής κρίσης. Γι’ αυτό τον λόγο το αντικείμενο μελέτης της δ. δεν είναι τόσο η προσωπική σχέση μεταξύ εξεταστή και εξεταζόμενου όσο οι μέθοδοι εξέτασης. Ωστόσο, η δ. αναδεικνύει την ελλιπή αντικειμενικότητα των διαισθητικών κρίσεων και γενικά αναλύει τους μεταβλητούς, υποκειμενικούς παράγοντες στον χώρο του έργου ενός εξεταστή, καθώς και εκείνους που ποικίλλουν μεταξύ διαφόρων εξεταστών. Από τους δεύτερους, εξετάζει εκείνους που προσφέρουν μεγαλύτερη εγγύηση αντικειμενικότητας και κύρους και μπορούν να μεταφραστούν σε ποσοτικούς όρους, οι οποίοι δίνουν τη δυνατότητα πραγματοποίησης συγκρίσεων σε ευρεία κλίμακα. Γι’ αυτό τον λόγο η δ., ως επιστήμη, τοποθετείται στο πλαίσιο των μελετών της πειραματικής και ποσοτικής παιδαγωγικής. Αξιόλογες είναι και οι έρευνες που αποβλέπουν στην εκτίμηση της σχολικής απόδοσης με τη χρησιμοποίηση τεστ ή αντικειμενικών δοκιμασιών απόδοσης.